vrijdag 28 augustus 2009

Wegwijzer ICT en Zorg

De website Let op! van onze Zuiderburen heeft een heel praktisch hulpmiddel ontwikkeld om de juiste zorg bij de juiste leerling te krijgen.

Neem bijvoorbeeld deze casus:
Jan is 11 jaar. Ondanks jaren extra begeleiding lukt het hem niet om foutloos te schrijven. Dictee is een ramp. Vele avonden oefenen om dan toch nog een onvoldoende te halen. Zijn werkjes zijn vaak onleesbaar door de fouten. Jan schaamt zich daarover. Hij verliest daardoor ook punten op toetsen. Sinds Jan op de computer werkt met spellingcontrole, is zijn spelling fel verbeterd. Jan gebruikt sinds kort ook voorleessoftware. Door zijn zinnen te laten voorlezen, hoort Jan ook nog een aantal fouten. Met de functie homofonen kiest hij snel de juiste schrijfwijze van woorden die gelijk klinken. Zoals 'hard’ of ‘hart’.


Waarna extra begeleidingstips volgen voor de begeleider:
Bij het werken
Leer de leerling stap voor stap de nodige vaardigheden aan
Leer aan om te laten voorlezen:
• tijdens het typen (en elk woord controleren)
• na elke zin (en de zin controleren).
- Opgelet! Leerlingen met dyslexie horen vaak amper het verschil tussen klanken die op elkaar lijken. Leer hen daarom om zeer aandachtig te luisteren.
- Leer de leerling vervolgens handig te werken met spellingcontrole. Gebruik daarvoor de werkfiches die je vindt in hoofdstuk 7.
- Leer ten slotte werken met de functie homofonen. Het handigst is die in te schakelen op het einde van een tekst. Om dan alle homofonen na te kijken.
- Deze stappen vragen veel inspanning en aandacht. Ze moeten vaak herhaald worden. Leg daarbij goed uit waarom. Toon het nut aan met voorbeelden. Meestal is spelling slechts een deeltje van een schrijfopdracht.
- Leer de leerling dus eerst naar de hele tekst luisteren. Hij moet dan letten op structuur, zinsbouw en woordenschat. Laat daarna pas de spelling controleren.

Op school
Leer oudere leerlingen in te schatten wanneer ze een foutloze tekst moeten afleveren. Maak hen duidelijk dat spelfouten (onterecht) worden gezien als teken van geringe intelligentie of gebrek aan inspanning. Schakel de zorg -, leerlingbegeleider of een gemotiveerde ouder in. Die kan stap voor stap de nodige vaardigheden aanleren. Betrek de ouders en werk samen. De leerling moet ook thuis op dezelfde manier (leren) werken. Maak goede en duidelijke afspraken binnen het schoolteam. Informeer alle leraren. Als de leerling deze hulpmiddelen nodig heeft om zijn probleem te compenseren, sta dan ook het gebruik toe tijdens toetsen en examens.


Er zijn ook zeer goede checklists te vinden. Bijvoorbeeld: Met mijn computer naar de klas

Natuurlijk zul je als intern begeleider en ict coördinator nog wel het één en ander moeten ombouwen aan deze checklists en handvatten, maar de materialen zijn goede richtinggevers (Wegwijzers) in hoe je als school de Zorg en ICT op elkaar kan afstemmen, zodat voor iedereen duidelijk is wie wat doet en wie waar verantwoordelijk voor is. Uiteindelijk heeft de leerling daar alleen maar voordeel van.

dinsdag 18 augustus 2009

Google uit de weg

Met de diverse Google-toepassingen kun je geweldige dingen doen: informatie zoeken, je agenda beheren, documenten online opslaan en delen, je foto-albums en video's opslaan, nieuws lezen, je feeds ontvangen en nog veel meer!
Wat is Google toch een fantastisch bedrijf dat dit alles zomaar gratis beschikbaar stelt. Gratis? "Voor niets gaat alleen de zon op" is een eeuwenoude spreuk die in deze moderne tijd meer als ooit tevoren opgaat. Google doet het niet voor niets. Het is een buitengewoon winstgevend bedrijf dat zoveel verdient omdat het ook commerciële instellingen informatie aanbeidt: over ons! Weten we precies wat Google met de informatie doet? Volgens mij veel meer dan we beseffen. Ook als we denken dat alles keurig beveiligd is met een wachtwoord, wordt van alles opgeslagen waar we geen enkele zeggenschap over hebben. En wie zegt ons dat die snelle jongens in Mountain View alleen maar goede bedoelingen hebben met al die informatie? Begin je je al een beetje ongemakkelijk te voelen? Heb je het gevoel dat er achter elke boom iemand je staat te begluren? Gaan de gordijnen ook overdag dicht? Leg je een zakdoek over je webcam als je iets doet wat anderen echt niet mogen zien? Kijk dan eens naar dit filmpje, want Google heet de oplossing voor je!
(Jammer alleen van de reclame aan het begin, maar ja, het moet ergens vandaan komen hè!)


Google Opt Out Feature Lets Users Protect Privacy By Moving To Remote Village

donderdag 6 augustus 2009

Digitale prentenboeken

Uit onderzoek is gebleken dat het goed gebruik van digitale prentenboeken een grote meerwaarde heeft voor de woordenschatontwikkeling van jonge kinderen.
Op onze Yurls-pagina digibordindeklas stond al enige tijd een overzicht van digitale prentenboeken.
André Manssen publiceerde onlangs een lijst met sites waar digitale prentenboeken te vinden zijn.
Een en ander was voor mij aanleiding om eens te kijken welke prentenboeken zoal beschikbaar zijn. Ik heb de sites nagelopen en de prentenboeken in een overzicht geplaatst:

Websites Digitale Prentenboeken

Het aantal sites is kleiner dan door André wordt vermeld. Ik heb namelijk sites die geen exclusieve prentenboeken hebben opgenomen (op een aantal sites staan prentenboeken die allemaal al op andere sites beschikbaar zijn), weggelaten om het overzichtelijk te houden.

Ik stond te kijken van de grote hoeveel prentenboeken die via deze websites beschikbaar zijn: 184.
En dit overzicht is waarschijnlijk niet volledig!
Er zijn "klassieke" prentenboeken bij, maar ook verhalen rond bepaalde thema's en natuurlijk zijn ook de sprookjes goed vertegenwoordigd.
Er worden allerlei technieken gebruikt: powerpoint, flash, video.

Het zou mooi zijn als er een "nationaal archief digitale prentenboeken" zou komen waarin alle beschikbare prentenboeken zijn opgenomen!

Leerkrachten kunnen zelf ook een digitaal prentenboek maken. In de workshop Levende prentenboeken die door ons wordt aangeboden gaan ze daar concreet mee aan de slag.


Zoals gezegd zijn de in het overzicht genoemde websites terug te vinden op yurls-pagina Digibordindeklas, die we ook gebruiken tijdens onze workshops voor leerkrachten. Met deze yurls willen we leerkrachten een bibliotheek van bronnen aanbieden, en hen ook wijzen op de mogelijkheid om met Yurls een eigen bronnenbibliotheek aan te leggen.

woensdag 5 augustus 2009

Effectief zelfstandig werken

Zelfstandig werken wordt veelvuldig gedaan. Maar wat verstaan we daar nu eigenlijk onder. Indien alle leerlingen gezamenlijk aan dezelfde taak werken, is dat dan ook zelfstandig werken?
Jos Cop, onderwijskundig adviseur en ontwikkelaar van multimediale onderwijstoepassingen, heeft op zijn weblog een aantal filmpjes geplaatst over trends in ict. Eén ervan gaat over effectief zelfstandig werken. Hij betoogt daarin o.a. dat ook zelfstandig werken een gedegen voorbereiding vereist van de leerkracht. Ten eerste moet bedacht zijn, dat niet alle leerlingen zomaar zelfstandig kunnen werken. Er zijn leerlingen die na de eerste instructie een herhaalde of verlengde instructie nodig hebben. Hun tempo en leervermogen maakt hen per definitie niet zo geschikt om gedurende langere tijd zelfstandig te kunnen werken. Ook voor leerlingen die wat meer leerkracht hebben, moet de les een zekere opbouw hebben. Er moet een duidelijk leerdoel zijn, er moet sprake zijn van betrokkenheid en emotie bij het onderwerp en er moet geëvalueerd worden. Heel belangrijk bij het zelfstandig werken is de kwaliteit van het materiaal. Deze moet leerlinggericht zijn qua uiterlijk en zeker ook op de taal van de leerling.
Wordt aan deze voorwaarden niet voldaan dan is er eerder sprake van het bezighouden van leerlingen.

maandag 3 augustus 2009

Tekenen en schilderen met Tuxpaint

Tuxpaint is een gratis tekenprogramma voor (jongere) kinderen.
Het prgramma is heel eenvoudig te bedienen en beschikt over kant-en-klare texturen en stempels waarmee al snel een mooi resultaat bereikt wordt.
Daarnaast kunnen de kinderen ook vrij tekenen en tekst toevoegen. Het is zelfs mogelijk om geluiden aan de tekening toe te voegen.
Het programma kan gebruikt worden met de muis, maar als kinderen ook vrij uit de hand willen tekenen, verdient het gebruik van een tekentablet de voorkeur.
Het digitale schoolbord is natuurlijk ook prima geschikt om de kinderen een fantastische tekening te laten maken.

Tekenen en schilderen met Artweaver

Er zijn diverse programma's waarmee op de computer tekeningen en schilderijen gemaakt kunnen worden.
Artweaver is een gratis programma met veel mogelijkheden. Het programma beschikt over diverse penseelvormen, potloden, viltstiften, houtskool en krijt.
Met deze technieken kunnen tekeningen en schilderijen gemaakt worden. Het programma is ook geschikt om gebruikt te worden in combinatie met een tekentablet, maar voor het onderwijs is het natuurlijk uitstekend geschikt om te gebruiken in combinatie met een digitaal schoolbord. Leerlingen kunnen hiermee hun creatieve talenten botvieren. De gemaakte werkstukken kunnen in allerlei beeldformaten worden opgeslagen.